Trump áp dụng thuế quan đối với khoáng sản quan trọng, điều tra chuỗi cung ứng toàn cầu bị rung chuyển khi vàng đạt mức cao mới

Vào ngày 15 tháng 4 năm 2025, Tổng thống Hoa Kỳ Trump đã ký một sắc lệnh hành pháp để chính thức khởi động một cuộc điều tra rủi ro an ninh quốc gia đối với các khoáng sản chính và các sản phẩm chế biến của chúng mà Hoa Kỳ phụ thuộc vào nhập khẩu, theo Mục 232 của Đạo luật Mở rộng Thương mại năm 1962. Biện pháp này được coi là động thái mới nhất của chính quyền Trump nhằm mở rộng cuộc chiến thương mại, nhắm vào các chuỗi cung ứng tài nguyên chiến lược như đất hiếm và uranium, làm dấy lên mối lo ngại mạnh mẽ trên thị trường toàn cầu về "thuế khoáng sản chính". Kết quả là, trong phiên giao dịch sáng của thị trường châu Á ngày 16 tháng 4, vàng giao ngay đã vượt qua 3290 đô la Mỹ một ounce, đạt mức cao 3298,26 đô la Mỹ một ounce, tiếp tục đạt mức cao lịch sử. Giá trang sức vàng trong nước cũng tăng lên 1007 nhân dân tệ một gram và dòng tiền ròng của các quỹ ETF vàng vượt quá 1,5 tỷ nhân dân tệ mỗi ngày, làm nổi bật nhu cầu phòng ngừa rủi ro của thị trường trước sự bất ổn về chính sách.

1、 Điều tra thuế khoáng sản quan trọng: ‘Tái cấu trúc chuỗi cung ứng’ của chính quyền Trump lại leo thang

1. Phân tích nội dung cốt lõi của các lệnh hành chính

Phạm vi điều tra: Bao gồm các nguyên tố đất hiếm, urani và các sản phẩm khoáng sản quan trọng sau khi chế biến, liên quan đến các lĩnh vực chính như công nghiệp quốc phòng, năng lượng mới và chất bán dẫn. Tuyên bố của Nhà Trắng nhấn mạnh rằng các vật liệu này là "các thành phần chính của nền tảng công nghiệp quốc phòng" được sử dụng để sản xuất các thiết bị chiến lược như hệ thống dẫn đường tên lửa, động cơ phản lực và máy tính tiên tiến.

Cơ sở pháp lý và quy trình: Sử dụng cùng điều khoản 232 như thuế thép và nhôm năm 2018, Bộ Thương mại được yêu cầu nộp kết quả điều tra trong vòng 270 ngày. Nếu xác định rằng hàng nhập khẩu “gây tổn hại đến an ninh quốc gia”, chính quyền Trump có thể trực tiếp áp thuế, có thể thay thế các biện pháp “thuế quan tương đương” được đưa ra vào đầu tháng này.

Target: Bloomberg chỉ ra rằng động thái này nhằm mục đích làm suy yếu sự phụ thuộc khoáng sản quan trọng của Hoa Kỳ vào các quốc gia như Trung Quốc và Nga, nhưng có thể gây ra nguy cơ gián đoạn chuỗi cung ứng toàn cầu. Trung Quốc hiện kiểm soát 60% công suất chế biến đất hiếm toàn cầu, trong khi Hoa Kỳ phụ thuộc vào Trung Quốc để nhập khẩu 80% đất hiếm.

2. Sự hoảng loạn của chuỗi công nghiệp toàn cầu đang nóng lên

Ngành công nghiệp bán dẫn và năng lượng mới là những ngành đầu tiên chịu ảnh hưởng nặng nề: đất hiếm là vật liệu cốt lõi để sản xuất chip và pin xe điện. Nếu thuế quan được áp dụng, chi phí sản xuất chip 28nm toàn cầu có thể tăng vọt 15% và chi phí chuỗi cung ứng cho các công ty như Tesla và CATL sẽ bị ảnh hưởng.

Kỳ vọng về các biện pháp đối phó của EU và thị trường mới nổi: Ủy ban châu Âu đã khởi xướng một đợt sửa đổi khẩn cấp đối với “Đạo luật nguyên liệu thô quan trọng” và có kế hoạch áp dụng thuế quan trả đũa đối với hàng nhập khẩu lithium, coban và các nguồn tài nguyên khác của Hoa Kỳ; Ấn Độ, Brazil và các quốc gia khác đang đẩy nhanh việc xây dựng năng lực chế biến khoáng sản tại địa phương và rủi ro “phi toàn cầu hóa” trong chuỗi cung ứng toàn cầu đã tăng mạnh.

2、 Cơn sốt ‘nơi trú ẩn an toàn’ trên thị trường vàng: Sự bất ổn về chính sách thúc đẩy nhu cầu đối với ‘tài sản phi tín dụng’

Vàng giao ngay vượt qua 3290 đô la Mỹ, lập mức cao lịch sử mới

Xu hướng giá: Trong phiên giao dịch sáng của thị trường châu Á ngày 16 tháng 4, vàng giao ngay đã tăng ngắn và mở cửa ở mức cao, nhanh chóng vượt qua mốc 3270 đô la. Trong phiên giao dịch buổi chiều, giá đạt mức cao là 3298,06 đô la một ounce, với mức tăng hàng ngày là 1,8%; giá vàng tương lai New York đã vượt qua mức 3300 đô la một ounce và thị trường quyền chọn vàng COMEX đã chứng kiến ​​khối lượng giao dịch quyền chọn mua tăng đột biến 200% ở mức 3300 đô la.

Liên kết thị trường trong nước: Giá trang sức vàng của Chow Tai Fook đã vượt quá 1007 nhân dân tệ/gram, trong khi vàng của Chow Tai Fook và Lao Miao đều vượt quá 1000 nhân dân tệ/gram, lập kỷ lục lịch sử mới; Khối lượng giao dịch ban đầu của ETF vàng (159937) đạt 1,583 tỷ nhân dân tệ, tăng hơn 25% so với cùng kỳ năm ngoái và dòng tiền ròng chảy vào là 4,78 tỷ nhân dân tệ trong 13 ngày qua.

Cuộc điều tra thuế quan của chính quyền Trump đối với các khoáng sản quan trọng về cơ bản là sự mở rộng cực đoan của "chủ nghĩa dân tộc kinh tế" của họ, nhưng lại bất ngờ khuếch đại các rủi ro hệ thống trong chuỗi cung ứng toàn cầu. Dưới sự kìm kẹp kép của các chính sách thuế quan và địa chính trị, giá trị trú ẩn an toàn cuối cùng của vàng như một "tài sản phi tín dụng" đã được khám phá lại - nó vừa là "tiền tệ cứng" để chống lạm phát vừa là "chính sách bảo hiểm" để phòng ngừa các sự kiện thiên nga đen của chính sách. Bất chấp sự gia tăng của các biến động ngắn hạn, xu hướng tăng giá vàng trong trung hạn đã được xác minh nhiều lần trong bối cảnh ngân hàng trung ương liên tục mua vàng và nhu cầu phân bổ của tổ chức ngày càng tăng.